ENTELEKTÜEL SERMAYE & GAYRİ MADDİ VARLIK NEDİR?

Entelektüel sermaye, zenginlik yaratmak üzere ticari olarak kullanılabilen her türlü entelektüel malzemedir. Gayri maddi varlık ise şirketin sahip olduğu imaj, bilgi, iletişim, deneyim, hafıza ve yasal olarak korunan diğer haklar ve fayda doğuran sözleşmelerdir.

İnsan sermayesi

Entelektüel sermaye öncelikle insan sermayesidir. İnsan sermayesinin entelektüel düzeyi yüksekse onun yer zor dolar ve yüksek katma değer yaratır.

Yapısal sermaye

Yapısal sermaye öğelerini şöyle listeleyebiliriz:

Mülkiyet ögeleri;

  • Patentler
  • Telif Hakları
  • Ticarı Sırlar
  • Logolar
  • Dizayn Hakları

Altyapı varlıkları;

  • İşletme Kültürü
  • Bilgi Sistemleri
  • Ağ Sistemleri
  • Finansal İlişkiler
  • Yönetim Felsefesi

Müşteri Sermayesi

Müşteri Sermayesi’nin unsurları aşağıdaki gibidir:

  • Markalar
  • Müşteri Sözleşmeleri
  • Müşteri Bağlılığı
  • Şirket Adları
  • Tedarik Kanalları
  • Yatırımcılar
  • Lisans Anlaşmaları
  • Franchising

ENTELEKTÜEL SERMAYE DEĞERLEMESİ

Entelektüel sermaye (ES), doğası gereği yenilikçidir, farklıdır. Değerlemesi de aynen böyle farklıdır. Değerleme, otomatik hesaplamalardan ziyade, araştırmaya dayanır. ES değerlemesi, gerekçeli olmalıdır. Nasıl iyi yazılmış ve düzenlenmiş bir yasanın bulunması hukuki bir olayın sonucunun ne olacağını otomatik olarak veremeyecekse ES değerlemesi de öyledir.

Değerleme, değerlemecinin tutarlılığı ve noktasından virgülüne kadar gerekçelendirmesiyle taçlanır. Böylece ortaya nefis, beyinsel emeği bol, entelektüel bir rapor ortaya çıkar.

Uzmanlar entelektüel sermayeyi (ES) uluslararası kabul edilmiş üç ayrı yöntem çerçevesinde değerler. Bunlar, piyasa, maliyet ve gelir temellidir. Her yöntem kendi içinde oldukça derinliklidir ve uygulamaları farklılaşabilir.

GELİR YAKLAŞIMI

Entelektüel sermaye unsurunun değerlemesi yöntemlerinden gelir yaklaşımı içinde yer alanları, iskonto edilmiş nakit akımlarına benzer bir teknik kullanır. İskonto edilmiş nakit akımlarının hesaplanmasıyla ortaya çıkan parasal değer entelektüel varlığa atfedilir.

Marka, patent veya diğer algı, veri ve bilgi varlıklarının değerlemesinde gelir yaklaşımını kullanırken dikkat edilmesi gerekli bazı hususlar vardır. Uygun bir iskonto oranı, ekonomik ömür, yıpranma payı gibi unsurlar oldukça önemlidir. Varlığa ilişkin fiziksel, işlevsel, teknolojik, ekonomik ve yasal pek çok konu değerlemeyle ilişkilidir. Bunlar birbirlerini destekleyebileceği gibi çatışmaları da söz konusu olabilir. Ama her durumda birlikte analiz edilmelidir. Değerleme yapacak uzman, varlık kaynaklı gelirin büyüme beklentisi, sektör bilgisi, piyasa tahminleri, şirketin iş planı ve finansal durumu, çeşitli uzman raporları gibi bilgilerden yararlanır.

PİYASA YAKLAŞIMI

Entelektüel sermaye (ES) veya muhasebe terimiyle gayri maddi varlık değerlemesinde piyasa yaklaşımı, aynı veya benzer varlıkların piyasa fiyat bilgilerinin karşılaştırmalı gösterge olarak kullanılmasına dayalıdır.  ES değeri, varlığı kimin kullandığına ve nasıl kullanıldığına da bağlıdır. Sonuçta bunları dikkate alan bir analiz yapılması gereklidir.

MALİYET YAKLAŞIMI

ES değerine uygulanabilecek iki ana maliyete dayalı metodoloji vardır: Tarihi maliyet ve yerine koyma maliyeti. Her iki yaklaşım da ES’nin geliştirilmesinde ortaya çıkan maliyetleri toplamayı amaçlamaktadır.

Tarihi maliyet, ES’yi oluştururken oluşan gerçek maliyeti ölçerken, yerine koyma maliyeti ES’nin yerine eşdeğer bir varlık oluşturmanın tahmini maliyetini ölçer. Tarihsel maliyete dayalı yaklaşımlar nesnellik, tutarlılık ve güvenilirlik kriterlerini karşılayabilir.

ENTELEKTÜEL SERMAYENİN DEĞERLEMESİ NEDEN ÖNEMLİDİR?

Marka, endüstri patenti, ilaç patenti, faydalı model, endüstriyel tasarım, coğrafi işaret, müşteri listesi, veri bankası…vb. gibi bir entelektüel sermaye varlıklarının değerlenmesi neden önemlidir?

  • Şirketin gerçek değerinin bilinmesi için elzemdir.
  • Ortaklık kurma, yatırımcı bulma ve her türlü finansal desteklere ulaşma gibi hedefler için çok önemli destek sağlarlar.
  • Entelektüel sermayesinin değerini bilen şirketler krizlere karşı daha dirençli olur.
  • Rekabet yönetiminde rehberdir.
  • Doğru fiyatlama için ölçüt sağlar.
  • İşletmelerin doğru yönetilip yönetilmediğinin anlaşılabilmesi için önemli bir ölçüttür.

 

REFERANSLARIMIZ

  • Galatasaray (Futbol sektörü)
  • Beşiktaş (Futbol sektörü)
  • Hürriyet (Medya sektörü)
  • Mey (Alkollü içecek sektörü)
  • Mobese (Güvenlik sektörü)
  • Presti Marketleri (Gıda marketçiliği)
  • Lescon (Sportif giyim markası)
  • Alman hastanesi (Sağlık sektörü)
  • Medline markası (Sağlık sektörü)
  • İlko İlaç patenleri (500 civarı) (İlaç&Gıda takviyesi sektörü)
  • Alergo (Aşı&İlaç&Gıda takviyesi sektörü)
  • Sütiş (Gıda sektörü)
  • Aslı Börek (Gıda sektörü)
  • Hilal Gıda (Gıda sektörü)
  • Trakya Çiftliği (Gıda sektörü)
  • Hosta Döner (Gıda sektörü)
  • Bind Çikolata (Gıda sektörü)
  • Uludağ (Gıda sektörü)
  • Özmer Gıda (Gıda sektörü)
  • Marjinal (Reklam sektörü)
  • Anel Group (Elektronik altyapı sektörü)
  • Kuba Motor (Otomotiv sektörü)
  • VEPA (Kişisel bakım sektörü)
  • Securent (Bilişim sektörü)
  • Biznet (Bilişim sektörü)
  • İsmart (Bilişim sektörü)
  • Signart (Bilişim sektörü)
  • Bizzylabs (Bilişim sektörü)
  • Bizzysec (Bilişim sektörü)
  • Vrcm (Bilişim sektörü)